Toe aan het voorjaar? Naar het bos!
Het is maart en iedereen snakt naar de lente. De laatste loodjes zijn altijd het zwaarst, natuurlijk. En dat was zeker zo toen vrijdag het eiland helemaal onder de sneeuw kwam te liggen. Maar voorjaarsprikkels opzoeken in de natuur doet wonderen. Gelukkig beginnen de werkzaamheden voor mij, als boswachter ecologie, zich de komende weken ook wat meer naar buiten te verplaatsen. Het seizoen van monitoring, toezicht en excursies gaat bijna beginnen. Heerlijk!
Een aanrader in maart is het bos van de Tureluur in de Dennen. Als je daar na zonsondergang loopt, kun je niet om de trommelende spechten heen. Bijna allemaal zijn het grote bonte spechten. Door de geïsoleerde ligging van het eiland Texel, zijn andere in Nederland voorkomende spechten zeldzaam tot zeer zeldzaam. Grote bonte spechten zijn driftig in de weer om hun territorium te markeren. Dat doen ze middels roffelen. Een korte ‘liefdesrelatie’ met een soortgenoot heeft natuurlijk ook alles met het voorjaar te maken.
Zeldzaam spechtje
Tussen al die grote markante bonte spechten zit al twee lentes een zeldzaam ander spechtje op het eiland. Het gaat om de kleine bonte specht. Een vrouwtje in dit geval. Een kleine bonte specht is ongeveer zo groot als mus. Met recht de kleinste van de spechten. Om de zoveel tijd horen vogelaars het hoge gehinnik van het eenzame vrouwtje. In de hoop dat haar geluid ontdekt wordt door een soortgenoot blijft ze door het Texelse bos zwerven. Het is een beetje een sneu verhaal voor deze dame, maar als ze lang volhoudt is er hoop. Want mocht er een mannetje kleine bonte specht het Marsdiep overvliegen - en dat gebeurt heel soms - komt die vast uit in dit fantastische stuk bos. Een oase voor trommelaars en zeker ook voor kleine bonte spechten. Ze moeten het alleen nog even ontdekken…
Dood hout leeft
Het is inmiddels een klassiek begrip. Ik werd er op de opleiding Bos- en Natuurbeheer al mee opgevoed. Het aantal artikelen over de waarde van dood hout is immens op het wereldwijde web. Van alle bosfauna leeft naar schatting 40% in de nabijheid van dood hout.
Windworp
Dat kunnen staande bomen zijn die ‘natte voeten’ hebben, zoals in het bos bij de Tureluur, maar ook een windworp - waardoor een boom met wortelkluit en al omwaait - is van grote waarde, als de boom lekker blijft liggen en opgenomen wordt in het systeem. Ook voor bijvoorbeeld een groot aantal soorten mieren, vliegen, wantsen, wespen, vlinders, pissebedden, springstaartjes, vleermuizen, vogels, paddenstoelen, mossen en korstmossen is dood hout van levensbelang. En daar komen de talrijke soorten die dood hout gebruiken voor hun overwintering nog eens bij.
Water vasthouden
In het bos wordt nu al op bepaalde plekken water vastgehouden gedurende de winter. Dat leverde afgelopen jaren wat veranderingen op. Meer overgangen en vochtigere omstandigheden en dus ook wat meer ‘dood’ hout en bomen die lager hun kroon vormen. Een dode boom in het bos , is dus niet bepaald iets om somber van te worden. Het is vaak onderdeel van een proces en levert het bos veel waarde in biodiversiteit op. Laat de spechten maar trommelen, in maart kun je het horen.
Tekst: Thomas van der Es, boswachter ecologie
Boswachter publiek is Mariette Smit
Instagram: @BoswachterMariette
Facebook: Staatsbosbeheer Texel
E: mc.smit@staatsbosbeheer.nl
T: 06-29639855
