Hoogheemraad Siem Jan Schenk opent de stuw
Hoogheemraad Siem Jan Schenk opent de stuw Foto: Provincie Noord-Holland

Krekenpatroon werkt het beste voor Waalenburg

Natuur

In 2022 zijn de laatste inrichtingswerkzaamheden aan natuurgebied Waalenburg op Texel uitgevoerd. Hiermee is het oude, originele watersysteem van Waalenburg in ere hersteld. Sinds 2020 is het waterpeil stapsgewijs opgehoogd, zodat het oorspronkelijke waterrijke natuurgebied terug komt. Esther Rommel (gedeputeerde voor Natuur en Landschap), Teo Wams (Natuurmonumenten) en Siem Jan Schenk (Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier) verrichtten vrijdag de openingshandeling.

Waalenburg kan water nu beter opslaan en omgaan met drogere perioden. Dit is gunstig voor de flora en fauna die het natuurgebied rijk is, aldus de provincie Noord-Holland. Sinds het begin van de twintigste eeuw is er veel veranderd door menselijk ingrijpen. Door het dempen en de aanleg van verschillende watergangen is het originele krekenpatroon verloren gegaan. Door de lage polderpeilen in de sloten werd het gebied droger, wat een bedreiging werd voor de unieke biodiversiteit. Na grondig onderzoek bleek het oorspronkelijke watersysteem van Polder Waal en Burg het beste te werken voor de opslag en afvoer van water. Deze kreken trekken in hun originele vorm veel meer biodiversiteit aan en dat is van essentieel belang voor het voedsel van de vogels. Door de hogere grondwaterstanden is er meer diversiteit aan flora. Dit trekt een grotere variatie aan insecten aan en die dienen veel vogels, vooral weidevogels, tot voedsel. Door het herstel van het originele watersysteem behoudt het gebied zijn waterrijke karakter en is het veerkrachtiger bij extreme weersomstandigheden.

Hoofdkreek voor afwatering

In opdracht van de provincie Noord-Holland en in nauwe samenwerking met Natuurmonumenten en het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) werden de werkzaamheden in 2019 in gang gezet. Sinds 2020 is het waterpeil in het gebied stapsgewijs opgehoogd en in 2022 is het originele watersysteem hersteld. Dit werd mogelijk door het dempen van de oude hoofdwatergang. Daarnaast zijn twee armen van de kreek, daterend van voor de ruilverkaveling, opnieuw gegraven en aan de hoofdkreek verbonden, zodat de hoofdkreek nu de afwateringsfunctie overneemt. Ook zijn er diverse duikers en stuwen geplaatst, waarmee de hoogte van het waterpeil wordt geregeld.

Orchideeën en weidevogels

Met de symbolische openingshandeling als sluitstuk is het gebied klaar voor de toekomst. Waalenburg heeft een unieke biodiversiteit die grotendeels afhankelijk is van drassig grasland. Daarin komen orchideeën goed tot hun recht en zijn er betere omstandigheden geschapen voor weidevogelsoorten als de grutto, de kievit en de kemphaan. Nu de werkzaamheden zijn afgerond, met het voorjaar op komst, kan de natuur zich er verder herstellen.