De bontbekplevier is een van de strandbroeders op het eiland
De bontbekplevier is een van de strandbroeders op het eiland Foto: Sil Schuuring

Hoe gaat het met de strandbroeders?

Een paar weken geleden zijn de bontbekplevieren uit Zuidwest-Europa en Noord-Afrika gearriveerd. Ze hebben er letterlijk en figuurlijk geen gras over laten groeien om een geschikte broedplaats te vinden. Bontbekplevieren zijn strandbroeders, ze maken hun nest op de grond. Dat maakt ze ook heel kwetsbaar. Om meeuwen en kraaien goed aan te zien komen nestelen ze het liefst op een grote open zandvlakte.

Op Texel zijn onder andere de monding van de Slufter en het hoge schelpenstrand bij de Eierlandse dam bij paal 28 in trek. Er zijn er ook die gewoon een hoekje van een parkeerterrein als nestplaats kiezen. Wat in de rustige tijd een goede plek leek, blijkt als het vakantieseizoen losbarst opeens een tamelijk risicovolle broedplaats te zijn.

Perfecte camouflage

Een paar eitjes in een kuiltje in het zand, soms bekleed met wat schelpjes, steentjes of strootjes; veel meer is het niet, het nestje van een bontbekplevier. Zowel de volwassen vogels als de kuikens en de eieren hebben uitstekende camouflagekleuren. Tussen de schelpen op het strand vallen ze nauwelijks op. Zonder dat te willen zou je als nietsvermoedende strandrecreant een nestje met eieren of een kuiken zomaar kunnen vertrappen.

De Vogelwacht

In het broedseizoen draaien de boswachters zeven dagen in de week Vogelwacht. De focus ligt dan vooral op monitoring en bescherming. Vroeg in de ochtend gaan ze op pad voor vogelinventarisatie. Er wordt in kaart gebracht welke vogels waar actief zijn en waar eventueel aanvullende beschermingsmaatregelen nodig zijn. Later op de dag zijn de boswachters aanwezig in het terrein om er de rust te bewaken en bezoekers uitleg te geven.

Vogelbroed- en rustgebied

Begin april werden bij de monitoringsrondes de eerste paringen van bontbekplevieren al waargenomen. Ook werd het kenmerkende proefdraaien gezien. Met zijn borst draait het mannetje meerdere nestkuiltjes. Het vrouwtje keurt en kiest welk kuiltje haar het meest bevalt om de eieren te gaan leggen. Helaas gaat het niet zo best met de strandbroeders. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld de dwergstern en de kluut. Er is beperkt geschikt broedgebied dat veilig genoeg is om jongen groot te brengen. Aan de hand van de waarnemingen van de monitorende boswachters kiezen we er daarom voor om bepaalde gebieden af te zetten met draad. Op deze manier proberen we extra bescherming te bieden. Bij de afzettingen plaatsen we bordjes met uitleg en het verzoek buiten de afbakening te blijven en de hond aan te lijnen.

Losloopgebied

Soms staat er ook zo’n afzetting in een gebied waar de hond eigenlijk los mag lopen. Als honden onder de draad doorgaan en het broedgebied doorkruisen neemt het broedsucces zienderogen af. De broedende vogel vliegt op van het nest, verliest onnodig energie en de eieren koelen rap af. Als er al kuikens zijn, dan zijn ze op dat moment een makkelijke prooi voor rovers. De hond heeft natuurlijk geen idee wat er op het bordje staat. We vragen daarom de baasjes extra alert te zijn en daar waar een draad gespannen is de hond tijdig aan te lijnen.

Vogels kijken bij vrijwilligers

De vogelkijkpunten bij het Diepe Gat, de Geul en Utopia zijn van april tot augustus bemand door vrijwillige Vogel- en Wadwachters van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Zij kunnen van alles vertellen over de vogels die daar te zien zijn en hebben verrekijkers en een telescoop bij de hand om ze goed te bekijken.

Voor in de agenda

Op 7 en 8 mei organiseren het Vogelinformatiecentrum en het Nationaal Park Duinen van Texel het Waddenvogelfestival. Dit jaar staat het festival in het teken van de kustbroeders. Er zijn tal van activiteiten voor zowel beginnende vogelaars als experts. Kijk voor meer informatie op: www.waddenvogelfestival.nl

Nest van een bontbekplevier