Dit artikel is geschreven door
Henk Cornelissen

De eerste vlinders zijn weer te zien

Het voorjaar is nog maar net begonnen en de eerste vlinders vliegen alweer. Als het buiten warm genoeg is, ontwaken de eerste vlinders uit hun winterslaap. Vlindersoorten die je nu kunt tegenkomen zijn: kleine vos, gehakkelde aurelia, citroen vlinder, dagpauwoog en de atalanta. Deze hebben de winter hier doorgebracht als vlinder. 

De atalanta is een nieuwe overwinteraar in het vlinderstadium. Tot een jaar of twintig geleden trokken de atalanta’s nog weg uit Nederland en vlogen richting Spanje. Door klimaatverandering zien we dat er ook atalanta’s zijn, die zachte winters overleven en vroeg in het voorjaar weer actief worden. Om andere vlindersoorten tegen te komen, moet je nog even geduld hebben. Die vlinders hebben namelijk de winter doorgebracht in een ander stadium.

Vier stadia

Er zijn vier stadia: eitje, rups, pop en vlinder. Een van de eerste vlinders die je na de overwinterende vlinders tegen kan komen, is het koolwitje. Het koolwitje overwintert in het popstadium; de fase waarin de vlinder transformeert tot vlinder. Deze poppen kunnen niet bewegen. Ze liggen stil op de grond of hangen ergens tussen de planten, goed verstopt op een veilig plekje.

Bruin zandoogje

Het bruine zandoogje is een van de vlindersoorten, die in het stadium rups de winter doorgaan. Dat doet hij tussen het gras, wachtend op een beetje warmte om weer heerlijk verder te eten na een lange winterslaap. Zodra rupsen van het bruine zandoogje genoeg hebben gegeten verpoppen ze zich, om laat in het voorjaar ook als vlinder tevoorschijn te komen. 

Zwartsprietdikkopje

De laatste soorten, die in het vlinderstadium komen, zijn de soorten die als eitje de winter hebben doorgebracht. Denk bijvoorbeeld aan zwartsprietdikkopjes, die hun eitjes aan het eind van de zomer gelegd hebben. De zwartsprietdikkopjes leggen hun eitjes in stengels van grassen en die komen pas in het voorjaar uit. Daarna leven ze eerst nog een poosje als rups voordat ze verpoppen, waarna ze uiteindelijk als vlinder kunnen vliegen. 

Kort maaien

Om vlinders en andere insecten een goede overwinteringsplek te bieden, is het van belang dat niet alle vegetatie kort gemaaid wordt. In het verleden werden bermen, graslanden en hooilanden kort gemaaid. Dat ging ten koste van veel insecten. Een betere manier is stukken een jaar niet te maaien, zodat hier de insecten kunnen overwinteren. Het jaar erop laat je dan weer een ander stuk staan, waar ze dat jaar in kunnen overwinteren.

Waardplanten

Het is niet voor niks dat iedere vlindersoort in zijn eigen periode vliegt. In de bloeiperiode van zijn waardplant vliegt de vlinder. Waardplant en vlinder zijn afhankelijk van elkaar. De planten lokken de vlinders met hun bloemen, waarin hun overheerlijke nectar ligt opgeslagen. Bij bezoek van een vlinder wordt er stuifmeel van de bloem op de vlinder geplakt. Helaas voor de vlinder bevindt zich maar een klein beetje nectar in elke bloem, waardoor hij meerdere bloemen moet bezoeken. Op deze manier komt het stuifmeel van de ene bloem via de vlinder bij de andere bloem, zodat bestuiving plaatsvindt.

Zo zit de natuur toch mooi in elkaar. 

Tekst: Glenn van Ginkel

Instagram: @BoswachterGlenn

Facebook: /StaatsbosbeheerTexel

E: g.ginkel@staatsbosbeheer.nl

T: 06-29639855