Afbeelding

Eilanders onder elkaar (133)

Column: Eilanders Eilanders onder elkaar

Het is deze donderdag 21 jaar geleden dat De Koninklijke Traan over een Argentijnse wang biggelde. Onze redacteuren Elisabeth Waverijn en Henk Cornelissen laten daarom hun licht maar eens schijnen over ons vorstenhuis. Wekelijks schrijven zij een column in de vorm van een tweespraak tussen twee eilanden. Elisabeth is geboren en getogen op Texel, vanwaar ze over de Waddenzee bij helder weer zicht heeft op Wieringen, het eiland van Henk.

Elisabeth,

Misschien is het je ontgaan, maar vandaag – 2 februari – is het 21 jaar geleden dat onze koning, toen nog kroonprins, in het huwelijk trad met zijn Argentijnse vlam. Het is niet erg, ik was me er ook niet meteen van bewust bij het ontwaken. Maar soms zoek ik op het internet naar dingen die ‘vandaag’ zijn gebeurd in een vorig jaar. Bijvoorbeeld op zoek naar een kapstok waaraan we onze wekelijkse tweespraak kunnen ophangen.

De traan van Máxima, wier vader vanwege een vorige dienstbetrekking niet welkom was bij de plechtigheid, werd wereldnieuws. Het druppeltje ging lopen toen Carel Kraayenhof de tango ‘Dag Pappie’ speelde. Wat mij vooral bijbleef was de schitterende registratie per televisie. Natuurlijk, het mocht wat kosten, maar dan nog moest regisseur Rudolf Spoor op tijd aan de juiste touwtjes trekken. Gelukkig deed hij dat. Warme gevoelens voor het koningshuis werden er bij mij niet door aangewakkerd. Het is eigenlijk raar dat je staatshoofd kunt zijn, enkel door ergens te zijn geboren.

Moet het dan maar weg, dat koningshuis? Ach, eens interviewde ik in mijn toenmalige werkgebied een ondernemer, die net terug was van een handelsmissie naar het buitenland, door ons staatshoofd geleid. En daar zag hij voor de koning deuren openzwaaien die voor een president gesloten zouden zijn gebleven. Wat de Oranjes ons kosten, verdienen we in zijn ogen wel weer ergens terug, is zijn stellige overtuiging.

Ik wil wel eens ‘Leve de republiek!’ roepen, als iets ongemakkelijks over ons vorstenhuis de krant haalt. Een zomerverblijf op een verkeerde plek, een vakantiereisje terwijl wij aan corona lijden, een lijk uit de kast van Opa of een schaamteloze neef die niet alleen huisjesmelker is maar ook lawaaierige auto’s door de duinen mag laten racen, terwijl aan de andere kant van de zeereep de garnalenvisserij wordt omgebracht. Edoch, hij heet Bernhard. Dan mag je dingen.

Maar er is dus ook een andere kant. Daarom fluister ik af en toe zachtjes: ‘Leve de koning’, als Carolina naar ‘Blauw bloed’ zit te kijken. En vergelijk de Oranjes eens met de vrieskist die Buckingham Palace heet! De onzen doen in elk geval hun majesteitelijke best om er iets van te maken en het volk van enig nut te zijn. We hadden zomaar een mafkees als president kunnen hebben en je kunt hun niet kwalijk nemen dat ze niet weten hoe gewone mensen leven. Daar heb je geen idee van, als je met je kont in de boter bent gerold, zoals Texelaars in zo’n geval zeggen. Ja, mijn inburgering op jouw eiland begint vorm te krijgen.

Groet, Henk

Henk, 

Ik heb geen actieve herinneringen aan die dag. Alhoewel ik de bruiloft wel op televisie heb gezien, denk ik. Maar goed, ik kan in dat debat nog gebruiken dat ik toen nog maar negen was en al mijn herinneringen van die periode een beetje weggezakt zijn. 

Eigenlijk kun je ook best wel pech hebben, als je geboren wordt om staatshoofd te moeten zijn. Het klinkt allemaal wel leuk en aardig, prinses te zijn, maar er komen ook een heleboel verplichtingen bij kijken, waar je misschien wel helemaal geen zin in hebt. Zelfs als het kon, zou ik er in elk geval niet naar solliciteren. Ik zag het boek over Amalia laatst weer liggen in de boekhandel, maar had niet zo veel interesse om dat te gaan lezen. Dat voelt als een luxe, dat ik de vrijheid heb om die keuze te maken. Hoeveel keuzevrijheid zou zij hebben in haar leven? Dat is wel iets dat ik me afvraag. En hoe je, binnen de beperkte vrijheid die je hebt, jezelf kunt zijn. Misschien moet ik dat boek toch maar lezen, als ik daar antwoord op wil krijgen. 

Eerlijk gezegd vond ik het lange tijd ook maar één grote boel onzin, dat koningshuis. Waarom zou je nou iemand, die inderdaad gewoon maar toevallig is geboren als koning, of koningin, anders behandelen? Ik kan me er over verbazen hoeveel mensen eigenlijk toneelspelen. Hoe onzinnig zijn al die tradities en rituelen? En waarom houden we dat in stand? Het zijn vragen waar je je hoofd over kunt breken. Ik denk bij ‘belangrijke mensen’ ook best wel vaak: ‘Ja, jij moet ook gewoon naar de wc, dus hoe speciaal ben je dan eigenlijk?’ Maar misschien is dat een rare gedachte.

Nu ik me er wat meer in verdiep, denk ik dat het als land echt geen kwaad kan een president én een koning te hebben. Eerlijk gezegd weet ik niet precies wat het Nederlandse koningshuis allemaal doet. Ik put mijn kennis over royalty vooral uit een paar seizoenen van The Crown. Daar werd het me wel duidelijk dat een koningshuis en een president verschillende functies hebben, en dat je beide niet moet onderschatten. In Nederland is dat anders natuurlijk, maar ik kan me zo voorstellen dat het elkaar goed kan aanvullen. En zolang de president en de koning zich allebei nog op hun fietsen een weg door een drukke stad durven te banen, vind ik dat ze nog best normaal zijn.

Groeten, Elisabeth